Κριτήριο Αξιολόγησης - Πλάτωνος Πολιτεία 519 b – 520 a [ ΕΝΌΤΗΤΑ 12 - 13]

 

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ
      

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ : ………………………………………………………..                 ΟΜΑΔΑ  Α’

Διδαγμένο κείμενο : Πλάτωνος Πολιτεία  519 b – 520 a

 -   Ἡμέτερον δὴ ἔργον, ἦν δ’ ἐγώ, τῶν οἰκιστῶν τάς τε βελτίστας φύσεις ἀναγκάσαι ἀφικέσθαι πρὸς τὸ μάθημα ὃ ἐν τῷ πρόσθεν ἔφαμεν εἶναι μέγιστον, ἰδεῖν τε τὸ ἀγαθὸν καὶ ἀναβῆναι ἐκείνην τὴν ἀνάβασιν, καὶ ἐπειδὰν ἀναβάντες ἱκανῶς ἴδωσι, μὴ ἐπιτρέπειν αὐτοῖς ὃ νῦν ἐπιτρέπεται.

-  Τὸ ποῖον δή;

-  Τὸ αὐτοῦ, ἦν δ’ ἐγώ, καταμένειν καὶ μὴ ἐθέλειν πάλιν καταβαίνειν παρ’ ἐκείνους τοὺς δεσμώτας μηδὲ μετέχειν τῶν παρ’ ἐκείνοις πόνων τε καὶ τιμῶν, εἴτε φαυλότεραι εἴτε σπουδαιότεραι.

-  Ἔπειτ’, ἔφη, ἀδικήσομεν αὐτούς, καὶ ποιήσομεν χεῖρον ζῆν, δυνατὸν αὐτοῖς ὂν ἄμεινον;

-  Ἐπελάθου, ἦν δ’ ἐγώ, πάλιν, ὦ φίλε, ὅτι νόμῳ οὐ τοῦτο μέλει, ὅπως ἕν τι γένος ἐν πόλει διαφερόντως εὖ πράξει, ἀλλ’ ἐν ὅλῃ τῇ πόλει τοῦτο μηχανᾶται ἐγγενέσθαι, συναρμόττων τοὺς πολίτας πειθοῖ τε καὶ ἀνάγκῃ, ποιῶν μεταδιδόναι ἀλλήλοις τῆς ὠφελίας ἣν ἂν ἕκαστοι τὸ κοινὸν δυνατοὶ ὦσιν ὠφελεῖν καὶ αὐτὸς ἐμποιῶν τοιούτους ἄνδρας ἐν τῇ πόλει, οὐχ ἵνα ἀφιῇ τρέπεσθαι ὅπῃ ἕκαστος βούλεται, ἀλλ’ ἵνα καταχρῆται αὐτὸς αὐτοῖς ἐπὶ τὸν σύνδεσμον τῆς πόλεως.

-  Ἀληθῆ, ἔφη· ἐπελαθόμην γάρ.

-  Σκέψαι τοίνυν, εἶπον, ὦ Γλαύκων, ὅτι οὐδ’ ἀδικήσομεν τοὺς παρ’ ἡμῖν φιλοσόφους γιγνομένους, ἀλλὰ δίκαια πρὸς αὐτοὺς ἐροῦμεν, προσαναγκάζοντες τῶν ἄλλων ἐπιμελεῖσθαί τε καὶ φυλάττειν.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Α. Από το κείμενο που σας δίνεται να μεταφράσετε το απόσπασμα: «Ἔπειτ’, ἔφη, …. φυλάττειν»               Μονάδες 10                                                       

                                                                                                                                                              

Β1. α) Ποιος είναι ο ηθικός ενδοιασμός που προβάλει ο Γλαύκων στον Σωκράτη σχετικά με τον εξαναγκασμό των πεπαιδευμένων φιλοσόφων ; Πώς κρίνετε την άποψη του Γλαύκωνα ; (Μονάδες 6) 

       β) Πώς ερμηνεύεται η υποτιθέμενη αντίφαση της απάντησης του Σωκράτη στο απόσπασμα «νόμῳ οὐ τοῦτο μέλει, ὅπως ἕν τι γένος ἐν πόλει διαφερόντως εὖ πράξει, ἀλλ’ ἐν ὅλῃ τῇ πόλει τοῦτο μηχανᾶται ἐγγενέσθαι»; (Μον.  9)                                                                                                                                               
Μονάδες 15

Β2. Με βάση το κείμενο που σας δίνεται , να παρουσιάσετε την προσφορά του νόμου στην ιδανική Πολιτεία του Πλάτωνα , όπως αναδεικνύεται από τα τρία μετοχικά σύνολα του αποσπάσματος : «συναρμόττων τοὺς πολίτας πειθοῖ τε καὶ ἀνάγκῃ, ποιῶν μεταδιδόναι ἀλλήλοις τῆς ὠφελίας ἣν ἂν ἕκαστοι τὸ κοινὸν δυνατοὶ ὦσιν ὠφελεῖν καὶ αὐτὸς ἐμποιῶν τοιούτους ἄνδρας ἐν τῇ πόλει, οὐχ ἵνα ἀφιῇ τρέπεσθαι ὅπῃ ἕκαστος βούλεται, ἀλλ’ ἵνα καταχρῆται αὐτὸς αὐτοῖς ἐπὶ τὸν σύνδεσμον τῆς πόλεως.»                                                                                            

  Μονάδες 15                                                                                                                                                               

Β3. Ποιες είναι οι τέσσερις θεμελιώδεις αρετές τις οποίες ενσαρκώνει η ιδεώδης πολιτεία ; Σε ποια από αυτές εμπεριέχονται οι υπόλοιπες τρεις και γιατί ;                                                                               
 Μονάδες 10

Β4. α.  Να γράψετε πέντε ομόρριζες απλές λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας για  καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου : δίδωμι  , πειθώ .                                                                                                                           

       β. Για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις να γράψετε μία λέξη του διδαγμένου πρωτότυπου κειμένου ετυμολογικά συγγενή: άφατος, λαθραίος, ευτράπελος , εφετείο , εσκεμμένος , ζώδιο , πεισματάρης , φυσαρμόνικα  , δυσπραγία , άχρηστος.                   

  Μονάδες 10 

Καλή επιτυχία ♥

 

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ                  

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ : ………………………………………………………..                 ΟΜΑΔΑ  Β’

Διδαγμένο κείμενο : Πλάτωνος Πολιτεία  519 b – 520 a

-   Ἡμέτερον δὴ ἔργον, ἦν δ’ ἐγώ, τῶν οἰκιστῶν τάς τε βελτίστας φύσεις ἀναγκάσαι ἀφικέσθαι πρὸς τὸ μάθημα ὃ ἐν τῷ πρόσθεν ἔφαμεν εἶναι μέγιστον, ἰδεῖν τε τὸ ἀγαθὸν καὶ ἀναβῆναι ἐκείνην τὴν ἀνάβασιν, καὶ ἐπειδὰν ἀναβάντες ἱκανῶς ἴδωσι, μὴ ἐπιτρέπειν αὐτοῖς ὃ νῦν ἐπιτρέπεται.

- Τὸ ποῖον δή;

- Τὸ αὐτοῦ, ἦν δ’ ἐγώ, καταμένειν καὶ μὴ ἐθέλειν πάλιν καταβαίνειν παρ’ ἐκείνους τοὺς δεσμώτας μηδὲ μετέχειν τῶν παρ’ ἐκείνοις πόνων τε καὶ τιμῶν, εἴτε φαυλότεραι εἴτε σπουδαιότεραι.

- Ἔπειτ’, ἔφη, ἀδικήσομεν αὐτούς, καὶ ποιήσομεν χεῖρον ζῆν, δυνατὸν αὐτοῖς ὂν ἄμεινον;

- Ἐπελάθου, ἦν δ’ ἐγώ, πάλιν, ὦ φίλε, ὅτι νόμῳ οὐ τοῦτο μέλει, ὅπως ἕν τι γένος ἐν πόλει διαφερόντως εὖ πράξει, ἀλλ’ ἐν ὅλῃ τῇ πόλει τοῦτο μηχανᾶται ἐγγενέσθαι, συναρμόττων τοὺς πολίτας πειθοῖ τε καὶ ἀνάγκῃ, ποιῶν μεταδιδόναι ἀλλήλοις τῆς ὠφελίας ἣν ἂν ἕκαστοι τὸ κοινὸν δυνατοὶ ὦσιν ὠφελεῖν καὶ αὐτὸς ἐμποιῶν τοιούτους ἄνδρας ἐν τῇ πόλει, οὐχ ἵνα ἀφιῇ τρέπεσθαι ὅπῃ ἕκαστος βούλεται, ἀλλ’ ἵνα καταχρῆται αὐτὸς αὐτοῖς ἐπὶ τὸν σύνδεσμον τῆς πόλεως.

- Ἀληθῆ, ἔφη· ἐπελαθόμην γάρ.

- Σκέψαι τοίνυν, εἶπον, ὦ Γλαύκων, ὅτι οὐδ’ ἀδικήσομεν τοὺς παρ’ ἡμῖν φιλοσόφους γιγνομένους, ἀλλὰ δίκαια πρὸς αὐτοὺς ἐροῦμεν, προσαναγκάζοντες τῶν ἄλλων ἐπιμελεῖσθαί τε καὶ φυλάττειν.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Α. Από το κείμενο που σας δίνεται να μεταφράσετε το απόσπασμα: «Ἔπειτ’, ἔφη, …. φυλάττειν»                                                                                                                                

  Μονάδες 10

Β1. α) Ποιος είναι ο ηθικός ενδοιασμός που προβάλει ο Γλαύκων στον Σωκράτη σχετικά με τον εξαναγκασμό των πεπαιδευμένων φιλοσόφων ; Πώς κρίνετε την άποψη του Γλαύκωνα ; (Μονάδες 6)

       β) Πώς ερμηνεύεται η υποτιθέμενη αντίφαση της απάντησης του Σωκράτη στο απόσπασμα «νόμῳ οὐ τοῦτο μέλει, ὅπως ἕν τι γένος ἐν πόλει διαφερόντως εὖ πράξει, ἀλλ’ ἐν ὅλῃ τῇ πόλει τοῦτο μηχανᾶται ἐγγενέσθαι»; (Μονάδες 9)

   Μονάδες 15

Β2. Με βάση το κείμενο που σας δίνεται , να παρουσιάσετε την προσφορά του νόμου στην ιδανική Πολιτεία του Πλάτωνα , όπως αναδεικνύεται από τα τρία μετοχικά σύνολα του αποσπάσματος : «συναρμόττων τοὺς πολίτας πειθοῖ τε καὶ ἀνάγκῃ, ποιῶν μεταδιδόναι ἀλλήλοις τῆς ὠφελίας ἣν ἂν ἕκαστοι τὸ κοινὸν δυνατοὶ ὦσιν ὠφελεῖν καὶ αὐτὸς ἐμποιῶν τοιούτους ἄνδρας ἐν τῇ πόλει, οὐχ ἵνα ἀφιῇ τρέπεσθαι ὅπῃ ἕκαστος βούλεται, ἀλλ’ ἵνα καταχρῆται αὐτὸς αὐτοῖς ἐπὶ τὸν σύνδεσμον τῆς πόλεως.»                                                                                              
 Μονάδες 15

Β3. Ποιες είναι οι τέσσερις θεμελιώδεις αρετές τις οποίες ενσαρκώνει η ιδεώδης πολιτεία ; Σε ποια από αυτές εμπεριέχονται οι υπόλοιπες τρεις και γιατί ;                                                                               
Μονάδες 10

Β4. α.  Να γράψετε πέντε ομόρριζες απλές λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας για  καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου : γίγνομαι  , νόμος .                                                                                                                       

       β. Για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις να γράψετε μία λέξη του διδαγμένου πρωτότυπου κειμένου ετυμολογικά συγγενή: αντιμετωπίζω, αποβάθρα, ξεδιάντροπος, ύφεση, λησμονιά, άπραγος, ανεμελιά, φύτρα, εμμονή, φαρέτρα.                    

 Μονάδες 10 

Καλή επιτυχία ♥